Կենսաբանություն

Ժամանակակից էկոլոգիական խնդիրներ

Էկոլոգիական հետք, մարդկային պահանջարկի չափորոշիչ, երկրի էկոհամակարգերի վրա։ Մարդկային պահանջարկը համեմատվում է մոլորակի էկոլոգիական համակարգերի վերականգնվելու ընդունակության հետ։ Այն ներկայացնում է կենսականորեն արդյունավետ հողի և ջրային տարածքի այն քանակը, որոնք պետք է վերականգնեն բնակչության կողմից սպառվող ռեսուրսները և կլանեն ու վնասազերծեն համապատասխանաբար առաջացող թափոնները։ Օգտագործելով գնահատման այս ձևը, հնարավոր է գնահատել, թե ինչքան կպահանջվի երկիր մոլորակից աջակցել մարդկությանը, եթե յուրաքանչյուրն ապրի իր համար նախատեսված ժամանակահատվածը։ Մինչ 2006 թ. ամբողջ մարդկության էկոլոգիական հետքը գնահատված է երկիր մոլորակի 1.4 մասով այլ կերպ ասած, մարդկությունը օգտագործում է էկոլոգիական ծառայությունները 1.4 անգամ ավելի արագ, քան կարող է երկիրը վերականգնել դրանք։ Ամեն տարի այս թիվը վերահաշվարկվում է 3 տարի ուշացումով՝ շնորհիվ այն ժամանակահատվածի, որն անհրաժեշտ է ՄԱԿ-ին հավաքել և հրապարակել բոլոր ընդգծված վիճակագրական տվյալները։ Ինչ էկոլոգիական հետք հասկացությունը լայնորեն մտել է գործածության մեջ, չափման մեթոդները անընդհատ փոխվում են։ Այնուամենայնիվ, հաշվարկման ստանդարտները փոփոխվում են, որպեսզի արդյունքները լինեն հաստատուն և համեմատելի։

Երկրիը	Բնակչությունը Մլն-ներով	Էկոլոգիական հետքը գհա/1 շնչին	Կենսահնարավորությունըգհա/1շնչի հաշվով	Էկոհամակարգի ինքնավերականգնումը Գհա/1 շնչի հաշվով
<img alt="Հարավային Աֆրիկա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/22px-Flag_of_South_Africa.svg.png" width="22" height="15" class="thumbborder" data-file-width="900" data-file-height="600"> Հարավային Աֆրիկա	49.17	2.32	1.14	-1.18Վ
<img alt="Իրան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/22px-Flag_of_Iran.svg.png" width="22" height="13" class="thumbborder" data-file-width="630" data-file-height="360"> Իրան	72.44	2.68	0.81	-1.87
<img alt="Ռուսաստան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" width="22" height="15" class="thumbborder" data-file-width="900" data-file-height="600"> Ռուսաստան	141.94	4.41	5.75	1.34
<img alt="Ճապոնիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/22px-Flag_of_Japan.svg.png" width="22" height="15" class="thumbborder" data-file-width="900" data-file-height="600"> Ճապոնիա	127.40	4.73	0.60	-4.13
<img alt="Մեծ Բրիտանիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Flag_of_the_United_Kingdom.svg/22px-Flag_of_the_United_Kingdom.svg.png" width="22" height="11" class="thumbborder" data-file-width="1200" data-file-height="600"> Մեծ Բրիտանիա	61.13	4.89	1.34	-3.55
<img alt="Ֆրանսիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/22px-Flag_of_France.svg.png" width="22" height="15" class="thumbborder" data-file-width="900" data-file-height="600"> Ֆրանսիա	61.71	5.01	3.00	-2.01
<img alt="Իտալիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/22px-Flag_of_Italy.svg.png" width="22" height="15" class="thumbborder" data-file-width="1500" data-file-height="1000"> Իտալիա	59.31	4.99	1.14	-3.85
<img alt="Շվեյցարիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Switzerland.svg/20px-Flag_of_Switzerland.svg.png" width="20" height="20" class="thumbborder" data-file-width="1000" data-file-height="1000"> Շվեյցարիա	7.51	5.02	1.24	-3.78
<img alt="Գերմանիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" width="22" height="13" class="thumbborder" data-file-width="1000" data-file-height="600"> Գերմանիա	82.34	5.08	1.92	-3.16
<img alt="Ավստրալիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/22px-Flag_of_Australia.svg.png" width="22" height="11" class="thumbborder" data-file-width="1280" data-file-height="640"> Ավստրալիա	20.85	6.84	14.71	7.87
<img alt="Կանադա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/22px-Flag_of_Canada.svg.png" width="22" height="11" class="thumbborder" data-file-width="1000" data-file-height="500"> Կանադա	32.95	7.01	14.92	7.91
<img alt="Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/22px-Flag_of_the_United_States.svg.png" width="22" height="12" class="thumbborder" data-file-width="1235" data-file-height="650"> ԱՄՆ	308.67	8.00	3.87	-4.13
<img alt="Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/22px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" width="22" height="15" class="thumbborder" data-file-width="900" data-file-height="600"> Չինաստան	1336.55	2.21	0.98	-1.23
<img alt="Վրաստան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/22px-Flag_of_Georgia.svg.png" width="22" height="15" class="thumbborder" data-file-width="900" data-file-height="600"> Վրաստան	4.36	1.82	1.21	-0.61
<img alt="Հայաստան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/22px-Flag_of_Armenia.svg.png" width="22" height="11" class="thumbborder" data-file-width="1200" data-file-height="600"> Հայաստան	3.07

Իսպանիայի էոկոլոգիական հիմնախնդիրները.

Իսպանիայում, ինչպես զարգացած բոլոր եվրոպական երկրներում լուրջ բնապահպանական խնդիրներ կան: Միևնույն ժամանակ, տարածքային պլանավորման քաղաքականության վերափոխումը մարդկային շահերի առավելագույնս հաշվի առնելով, մեծ ազդեցություն է ունենում բնակչության բաշխման և արտադրության վրա: Բացի այդ, Իսպանիան զգալի փորձ է կուտակել շրջակա միջավայրի վրա հիմնված քաղաքականության ձևավորման և իրականացման գործում: Իսպանիայի տնտեսության ժամանակակից զարգացման պայմանների առանձնահատկությունն այն է, որ անցել է արդյունաբերականացման արագացված տեմպով, երկիրն արդեն փորձել է հետինդուստրիալ զարգացմանը բնորոշ մի շարք միտումներ: Իսպանիայում աշխարհագրական գործընթացները վերջին տասնամյակում զգալի վերափոխումների են ենթարկվում: Տարածքի էկոլոգիական որակը երրորդ կարևոր նշանակություն ունեցավ: Առաջին հերթին, Իտալիան և Իսպանիան, ինչը զգալիորեն ազդել է այդ երկրների վերափոխման գործընթացին: Այս ամենի մեջ ոչ պակաս դեր է եկել եկամտի համապատասխան մակարդակի ունեցող բարձրակարգ մասնագետների ցանկությունը`ապրել Միջերկրական ծովի ափի ամենաթանկ և հարմարավետ վայրերում: Իսպանիայի մուտքն զգալի առաջընթաց է արձանագրել բնապահպանության ոլորտում պետական քաղաքականության մեջ: Իսպանիայում զարգացել է աշխարհագրության կիրառական ուղղությունը: Շատ կարևոր է, որ Իսպանիայում բնապահպանական պարկերի և պարկերի ստեղծումը ուղեկցվի շրջակա տարածքների գոտիների ձեւավորմամբ `բարձրացնելով բնապահպանական պահանջները: Սա իր հերթին հանգեցնում է հատուկ բնապահպանական ռեժիմ ունեցող խոշոր տարածքների ձևավորմանը:

Իսպանիայի հիմնական բնապահպանական խնդիրներից կարելի է առանձնացնել հետևյալը.

• Երկրի ափամերձ էկոհամակարգերի հեռացում: Այս հարցում Անդալուսիան ունի հատուկ նշան, որտեղ անսպասելի և անօրինական շինարարությունը դարձել է իսկական խնդիր:
• Հարյուրավոր գյուղացիների բնակչության թվի կրճատումը: Մի քիչ ավելի քան հարյուր տարի առաջ, նրանց բնակչությունը կազմում էր 100 000 հազվագյուտ կենդանիների և այժմ տեղում:
• Մթնոլորտում ածխաթթու գազի արտանետումների քանակը մշտապես աճում է:
• Թափոնների ջուրը բաց ծովում:

Հայաստանում էկոլոգիական հիմնախնդիրները.

• Տարածքի և օդի աղտոտում
• Անտառների հատում
• Հողերի վատթարացում և էրոզիա
• Քաղցրահամ ջրերի որակի վատացում
• Կենսաբանական տեսակների բազմազանության հիմնախնդիր

Իմ կարծիքով այս խնդիրների լուծումը միակն է` մարդիկ պետք է ավելի բնապահպան լինեն և չաղտոտեն իրենց շրջապատը: Հասկանան, որ բնության չհետևելը միայն իրենց է վնաս լինելու: