ԽՐԱԽՈՒՍԱՆՔ ԵՒ ՊԱՏԻժ

Պատժի և խրախուսանքի հիմնարար կանոնները

• Պատիժը չպետք է վնասի երեխայի հոգեբանական և ֆիզիկական առողջությանը,
• Եթե կասկածում եք պատժել թե ոչ, միանշանակ ` մի´ պատժեք,
• Ամեն մի զանցանքի համար ` մեկ պատիժ,
• Երեխան չպետք է խուճապի ենթարկվի, եթե հասկանում է, որ պատժվելու է, քանի որ դա վկայում է, որ երեխայի հանդեպ հաճախակի դաժան վերաբերմունքն է ցուցաբերվում,
• Մի´ վիրավորեք և ցածրացրեք երեխային, ձեր կարգավիճակը և ուժը մի օգտագործեք նրան նսեմացնելու համար. եթե երեխան չի ընդունում իր արարքի վատ լինելը, ապա նա պատիժը կհամարի անարդարացի:

Երբեք մի´ պատժեք

• —  ուտելիքից զրկելով
• —  խփելով
• —  անթույլատրելի բառերով վիրավորելով
• —  անկյուն կանգնեցնելով
• —   ստորացնելով հասարակական վայրերում
• —  գոռալով

Շատ հաճախ պատիժը չի ուղղում երեխայի վարքը, այլ միայն արտաքին փոփոխության է բերում. հնարավոր է առաջանա ծնողի հանդեպ թշնամանք, երեխան վախենում է կորցնել նրա սերը և դառնում է կամազուրկ, ցուցադրում իրենից սպասվող վարք:

Պատիժը կարող է փոխարինվել այլ միջոցառումներով`

• Զինվեք համբերությամբ, սա ամենամեծ օգնականն է ծնողի համար
• Բացատրություն. պետք է հակիրճ բացատրել թե ինչու է իր արաքը սխալ
• Սովորեցրեք երեխային գնահատել իր վարքը, սա ինքնավերահսկողության, ինքնորոշման և ինքնաքննադատման հասնելու ճիշտ ճանապարհն է
• Զրկեք երեխային իր սիրելի խաղալիքից կամ զբաղմունքից
• Երեկոյան, բայց ոչ քնելուց առաջ զրուցեք, քննարկեք երեխայի այդ օրվա արարքը
• Տանը ստեղծեք <<չմտածված արարքների անկյուն>>, որտեղ երեխան կնստի/այլ ոչ թե կկանգնի/ և կմտորի իր արաքի մասին:

Այսպիսով ցանկացած  պատժից առաջ բացատրեք երեխային թե ինչու է նա պատժվում,  ապա գրկեք և ցուց տվեք, որ անկախ ամեն ինչից նա սիրված է:

Խրախուսանք

• —  Գնահատական տվեք երեխայի արարքին, այլ ոչ թե նրա անձին
• —  Գովեք երեխային չափի մեջ, այլապես այն կկորցնի իր կարևոր նշանակությունը
• —  Բնականոն վարքի և գործողությունների համար մի գերագնահատեք
• —  Մի օգտագործեք գումարային խրախուսանք
• —  Խրախուսանքը միշտ իրականացրեք այնպես, որ արդարացի համարվի ընտանքի բոլոր երեխաների կողմից
• —  Խրախուսելի պետք է լինի իրականացված գործողությունը, այլ ոչ թե հրահանգված գործողությունը
• —  Սովորեցրեք ձեր երեխային շնորհակալ լինել  իր հանդեպ ուշադրության համար